1534 ve 1548 yıllarında 11 ve 12'nci Sefer-i Hümayun'a
yani Irak seferlerine çıkan Kanuni Sultan Süleyman İznik üzerinden çıktığı
seferlerinde Yenişehir'de konaklamıştır.
Bu iki ziyarette de Kanuni Sultan Süleyman'ın yanında yer alan
dönemin ressamı aynı zamanda da bilim adamı ve yazarı olan Matrakçı Nasuh,
Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn isimli kitabında bu seferler ve
Yenişehir'de konaklama hakkında bilgiler vermektedir. (Yenişehir, hemen altında ise Akbıyık Köyü)
Osman Gazi Anadolu Selçuklu Devletinin yıkılmak üzere olduğu 1299 yılında Bilecik,
Yarhisar ve İnegöl’ü fethederek Osmanoğulları Beyliğinin bağımsızlığını ilan etmiş,
1301 yılında Yenişehir ovası ve civarının fethedilmesi ile de
Yenişehir Osmanlı Devletinin ilk başkenti olmuştur.
1326 yılında Bursa’nın alınmasına kadar 25 yıl süre ile
Osmanlı Devletine başkentlik yapmış olan YENİŞEHİR Osmanlının
ilk başkenti olarak tarihe geçmiştir. Yenişehir,
ilk defa o zaman iskana açıldığı için
evler, camiler, hanlar, hamamlar, çeşmeler, çarşılar yepyeni bir şehir ortaya çıkmıştır.
Bu sebeple buraya YENİŞEHİR dendi ve o günden bugüne Yenişehir olarak kaldı.
718 yıllık bir Türk şehri olan Yenişehir’de bazı köylerin
kuruluşu ise daha eskiye dayanmaktadır.
Örneğin Yarhisar köyünün Bizans döneminde tekfur kışlası olduğu bilinmektedir.
Tarihte en ünlü yol olan İpek yolunun birçok kolu Yenişehir arazisinden geçmektedir.
Ayrıca ilk Osmanlı sikkesi 1327 yılında 'Akça-ı Osmani' adıyla Yenişehir'deki
darphanede basılmıştır.
Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Hutbesinin okunduğu ve Devlet olduğunu ilan ettiği yer
Kumluk Camii(Süleymanpaşa)'dir. Caminin bulunduğu yere "Kayseriye" mahallesi deniliyordu.
Kayıtlarda da öyle geçiyordu. Sonraları buraya Kumluk Mahallesi de dendi. O zaman cami de
Kumluk ismini aldı. Bugün bu semt "Kurtuluş Mahallesi" olarak anılmaktadır.
Cami diğer camiler gibi çeşitli dönemlerde yıkıma uğradı,
bazı dönemlerde de çökme tehlikesi geçirdi.
En önemli onarımı Sadrazam Kuyucu Murat Paşa zamanında gördü (1606-1607).
Cami Osman Gazi tarafından yaptırıldı. Osman Gazi hutbesini burada okuttu.
Bugün caminin girişinde "İlk hutbenin hicri 697 yılında" bu camide okutulduğu yazılıdır.
Osmanlı Devleti'nin Kuruluş Hutbesinin okunduğu ve
Devlet olduğunu ilan ettiği yer Kumluk Camii(Süleymanpaşa)
